नमस्कार मित्रांनो आज आपण पाहणार आहोत कि बाहेर देशामध्ये ये जाणे करण्यासाठी लागणारा पासपोर्ट कसा काढायचा ?
मी नेमकाच माझा पासपोर्ट काढला आणि माझ्यासारख्या माझ्या सर्व मित्र मैत्रिणींना मदद व्हावी म्हणून मी माझा अनुभव आणि पासपोर्ट काढण्यासाठी फोल्लो करायच्या स्टेप्स ह्या आर्टिकल मध्ये तुम्हाला सांगणार आहे.
मित्रांनो पासपोर्ट काढण्यासाठी आपल्या पहिल्यांदा आपले डोकमेंट्स जमा करून घावे लागतील ह्यात तुमचे आधार कार्ड, पॅन कार्ड, दहावी, बारावीची सनद म्हणजेच उत्तीर्ण झाल्याचे प्रमाणपत्र इत्यादी डोकमेंट्स लागतील.
डोकमेंट्स मध्ये तुम्हाला दोन प्रकारचे कागदपत्रे लागतील एक म्हणजे जन्म दिनांक प्रूफ आणि एक राहत्या घराचा ऍड्रेस प्रूफ.
पासपोर्ट काढण्यासाठी लागणारी कागदपत्रे ( Documents Required for a Fresh Passport )
पत्त्याचा पुरावा ( Proof of Address )
- कोणत्याही सार्वजनिक क्षेत्रातील बँक, खाजगी क्षेत्रातील बँक आणि प्रादेशिक ग्रामीण बँकांमधील बँक खात्याचे फोटो पासबुक ( Photo Passbook of running bank account in any public sector bank, private sector bank and regional rural banks )
- पाणी बिल ( Water bill )
- निवडणूक फोटो ओळखपत्र ( Election Photo ID card)
- लँडलाइन किंवा पोस्टपेड मोबाइल बिल ( Landline or Postpaid mobile bill)
- गॅस कनेक्शनचा पुरावा ( Proof of Gas Connection)
- निवडणूक फोटो ओळखपत्र (Election Photo ID card)
- जोडीदाराच्या पासपोर्टची प्रत (पासपोर्टचे पहिले आणि शेवटचे पान ज्यामध्ये कुटुंबाचा तपशील आणि पासपोर्टधारकाचा जोडीदार म्हणून अर्जदाराच्या नावाचा उल्लेख ) (Spouse’s passport copy (First and last page of the passport that includes the details of the family and mentions applicants name as the spouse of the passport holder)
- लेटर हेडवर नामांकित कंपन्यांच्या नियोक्त्याकडून प्रमाणपत्र ( Certificate from Employer of reputed companies on letter head)
- इन्कम टॅक्स असेसमेंट ऑर्डर (Income Tax Assessment Order)
- आधार कार्ड (Aadhaar card)
- वीज बिल (Electricity Bill)
- भाडे करार (Rent agreement )
वयाचा पुरावा ( Proof of Age )
खालील वयाची पुरावा कागदपत्रे आहेत जी तुम्हाला सबमिट करावी लागतील:
- शाळा सोडल्याचा दाखला/ माध्यमिक शाळा सोडल्याचा दाखला ( School leaving certificate/ Secondary school leaving certificate )
- महानगरपालिका, जन्म आणि मृत्यू निबंधक किंवा जन्म आणि मृत्यू नोंदणी अधिनियम, 1969 द्वारे प्राधिकृत इतर कोणत्याही नियुक्त प्राधिकार्याद्वारे जारी केलेले जन्म प्रमाणपत्र ( Birth certificate issued by the Municipal Corporation, the Registrar of Births and Deaths, or by any other designated authority authorized by the Registration of Births and Deaths Act, 1969 )
- अनाथाश्रम/बाल संगोपन गृहाच्या प्रमुखाने लेटरहेडवर दिली घोषणा अर्जदाराच्या जन्मतारखेची पुष्टी (Declaration given by the Head of the Orphanage/Child Care Home on the official letterhead confirming the date of birth of the applicant)
- सार्वजनिक जीवन विमा निगम/कंपन्यांनी जारी केलेले पॉलिसी बाँड ज्यात धारकाची जन्मतारीख असते ( Policy Bond issued by the Public Life Insurance Corporations/Companies which contains the date of birth of the holder)
- अर्जदाराच्या सेवा रेकॉर्डचा उतारा (सरकारी नोकरांच्या बाबतीत) किंवा पेन्शन ऑर्डर (निवृत्त सरकारी नोकर) जो अर्जदाराच्या संबंधित मंत्रालय/विभागाच्या प्रशासनाच्या अधिकारी/प्रभारी यांनी योग्यरित्या प्रमाणित/प्रमाणित केलेला आहे. (Extract of the service record of the applicant (in case of government servants) or Pay Pension Order (retired government servants) that is duly attested/certified by the officer/in-charge of the Administration of the concerned Ministry/Department of the applicant)
- चालक परवाना (Driving License)
- पॅन कार्ड (PAN Card)
- निवडणूक फोटो ओळखपत्र (Election Photo Identity Card)
- आधार कार्ड किंवा ई-आधार (Aadhaar card or e-Aadhaar)
हेही वाचा : पासपोर्ट चे प्रकार (Types of Passport)
नवीन पासपोर्टसाठी अल्पवयीनांसाठी आवश्यक कागदपत्रे ( Documents Required for Minors for a Fresh Passport )
जन्मतारखेचा पुरावा ( Proof of Date of Birth )
तुम्हाला जन्मतारखेचा पुरावा कागदपत्रे सादर करावी लागतील:
- शाळा सोडल्याचा दाखला/ माध्यमिक शाळा सोडल्याचा दाखला ( School leaving certificate/ Secondary school leaving certificate)
- जन्म प्रमाणपत्र ( Birth certificate)
- अनाथाश्रम/बाल संगोपन गृहाच्या प्रमुखाने दिलेली घोषणा (Declaration given by the Head of the Orphanage/Child Care Home)
- सार्वजनिक जीवन विमा निगम/कंपन्यांनी जारी केलेले पॉलिसी बाँड (Policy Bond issued by the Public Life Insurance Corporations/Companies)
- आधार कार्ड किंवा ई-आधार (Aadhaar card or e-Aadhaar)
- शाळा किंवा विद्यापीठ 10वी इयत्ता मार्क कार्ड (School or university 10th standard mark card)
सध्याच्या पत्त्याचा पुरावा ( Proof of Present Address )
हे पत्त्याचे पुरावे दस्तऐवज आहेत जे तुम्हाला सबमिट करावे लागतील:
- पालकांच्या नावातील वर्तमान पत्त्याचा पुरावा ( Proof of current address in the parents’ name )
- चालू बँक खात्याचे फोटो पासबुक ( Photo Passbook of running bank account)
- पाणी बिल (Water bill)
- निवडणूक फोटो ओळखपत्र (Election Photo ID card)
- लँडलाइन किंवा पोस्टपेड मोबाइल बिल (Landline or Postpaid mobile bill)
- निवडणूक फोटो ओळखपत्र( Election Photo ID card)
- आधार कार्ड (Aadhaar card)
- वीज बिल (Electricity Bill)
- भाडे करार (Rent agreement)
If the parent possesses a passport, the original and self-attested copies should be carried.
वरील पैकी सर्व डोकमेंट्स ची गरज नाहीय फक्त प्रत्येक प्रकारातला एक एक कागदपत्र लागतो म्हणजे एक जन्माचा दिनांकांसाठी , एक ऍड्रेस प्रूफ साठी आणि एक जन्माच्या ठिकाणांसाठी डोकमेंटन लागतील.
तुमचे वरील डोकमेण्टस रेडी झाले कि तुम्ही पासपोर्ट ला आपापली करू शकता
ऑनलाईन कसे apply करायचे ? (How to Apply for a Passport Online?)
स्टेप 1: पासपोर्ट सेवेच्या अधिकृत वेबसाइटला भेट द्या आणि ‘अर्ज करा’ (‘APPLY’) विभागावर क्लिक करा.
स्टेप २: तुम्ही विद्यमान वापरकर्ता असल्यास, तुम्ही वापरकर्ता आयडी आणि पासवर्ड वापरून लॉग इन करू शकता.
स्टेप 3: तुम्ही प्रथमच वापरकर्ता असल्यास, तुम्हाला नोंदणी करावी लागेल आणि खाते तयार करावे लागेल. नोंदणी करण्यासाठी खालील चरणांचे अनुसरण करा:
स्टेप 4: नोंदणी करण्यासाठी ‘आता नोंदणी करा’ (‘Register Now’) वर क्लिक करा.
स्टेप ५: लॉगिन आयडी आणि पासवर्ड एंटर करा. कॅप्चा कोड प्रविष्ट करा आणि ‘नोंदणी करा’ वर क्लिक करा.
अर्जाचा प्रकार निवडा
लॉग इन केल्यानंतर, तुम्हाला सेवा निवडावी लागेल:
- नवीन पासपोर्ट/पासपोर्ट पुन्हा जारी करणे (Fresh passport/passport reissue)
- डिप्लोमॅटिक पासपोर्ट/अधिकृत पासपोर्ट (Diplomatic passport/official passport)
- पोलीस क्लिअरन्स सर्टिफिकेट (Police Clearance Certificate (PCC))
- ओळख प्रमाणपत्र (Identity Certificate)
अर्ज भरणे
अर्ज भरणे ऑनलाइन किंवा ऑफलाइन केले जाऊ शकते. अर्ज ऑफलाइन भरण्यासाठी, खालील चरणांचे अनुसरण करा:
स्टेप 1: अर्ज फॉर्म सॉफ्ट कॉपीमध्ये डाउनलोड करण्यासाठी दिलेल्या लिंकवर क्लिक करा.
स्टेप 2: खालील फॉर्मच्या इलेक्ट्रॉनिक प्रतीची लिंक प्रदर्शित केली जाईल. तुमच्या अर्जाच्या प्रकारावर आधारित संबंधित फॉर्म डाउनलोड करा:
- ताजे/पुन्हा जारी (Fresh/reissue)
- पोलीस क्लिअरन्स सर्टिफिकेट (Police Clearance Certificate)
- राजनैतिक/अधिकृत (Diplomatic/Official)
- ओळख प्रमाणपत्र(Identity Certificate)
स्टेप 3: अर्जाचा ई-फॉर्म भरा आणि ‘ई-फॉर्म अपलोड करा’ (‘Upload e-form’ link) लिंकवर क्लिक करा.
स्टेप ४: भरलेला अर्ज अपलोड करा.
तुम्ही ऑनलाइन अर्ज भरू आणि सबमिट करू शकता. प्रक्रिया अर्धवट सुरू केली जाऊ शकते आणि नंतर पूर्ण केली जाऊ शकते. फॉर्म पाठवण्यापूर्वी ते दोनदा तपासण्याचा सल्ला दिला जातो.
स्टेप 5: अपॉइंटमेंट शेड्युल करा, पैसे द्या आणि बुक करा
फॉर्म पूर्ण केल्यानंतर, तुम्हाला शुल्क भरावे लागेल. तुम्ही जवळच्‍या पासपोर्ट सेवा कार्यालयात ऑनलाइन किंवा व्‍यक्‍तीश: पैसे भरू शकता, जेथे तुम्हाला तुमचा अर्ज आणि इतर कोणतीही कागदपत्रे सादर करणे आवश्यक आहे. पुढील पायरी म्हणजे पासपोर्ट सेवा केंद्र (PSK) किंवा तुमच्या सर्वात जवळ असलेल्या संबंधित पासपोर्ट कार्यालयात भेटीची वेळ घेणे. तुम्ही खाली सूचीबद्ध केलेल्या पद्धतींचा वापर करून भेटीची वेळ शेड्यूल करू शकता:
स्टेप 1: ‘अर्जदार होम’ (‘Applicant Home’) पेजवर जा आणि ‘सेव्ह केलेले/सबमिट केलेले अर्ज पहा’ (‘View Saved/Submitted Applications’) वर क्लिक करा.
स्टेप २: सबमिट केलेल्या अर्जाचे तपशील प्रदर्शित केले जातील. तुम्ही सबमिट केलेल्या फॉर्मचा ARN निवडा.
स्टेप 3: प्रदान केलेल्यांपैकी ‘पे आणि शेड्यूल अपॉइंटमेंट’ (‘Pay and Schedule Appointment’) पर्यायावर क्लिक करा.
स्टेप 4: पुढे, प्रदान केलेल्या दोनपैकी पेमेंट मोड निवडा, उदा. ऑनलाइन पेमेंट आणि चलन भरणे.
टीप: तत्काळ अपॉइंटमेंटसाठी पैसे भरल्यास, ऑनलाइन शुल्क नियमित पासपोर्ट शुल्कासारखेच असते. उर्वरित रक्कम PSK ला भेटीच्या तारखेला भरायची आहे. क्रेडिट कार्ड, डेबिट कार्ड, नेट बँकिंग किंवा SBI बँक चालान द्वारे देखील ऑनलाइन पेमेंट केले जाऊ शकते.
शुल्क यशस्वीरित्या भरले गेल्यानंतर अर्जदार वेबसाइटवर “पेमेंट स्थितीचा मागोवा” (“track the payment status”) घेऊ शकतो. एक फॉलो-अप ईमेल देखील वितरित केला जातो.
SBI शाखेत चलन घेऊन जा आणि आवश्यक रक्कम रोखीने भरा. (टीप: हे चालान तयार करण्याच्या 3 तासांनंतरच केले जाऊ शकते, जे 85 दिवसांसाठी वैध आहे.)
पुढे, प्राप्त करणार्‍या बँक कर्मचार्‍यांकडून चालानची एक प्रत गोळा करा.
चालानवर प्रदान केलेल्या ARN तपशीलांची पडताळणी करण्यासाठी बँकेला 2 दिवस लागतात.
पुढे, पेमेंट मोड निवडा
भेटीचे वेळापत्रक ( Scheduling the appointment )
अपॉइंटमेंट शेड्यूल करण्यासाठी खाली नमूद केलेल्या चरणांचे अनुसरण करा:
पायरी 1: ‘पे आणि शेड्यूल अपॉइंटमेंट’ (‘Pay and Schedule Appointment’) पेजवर, तुमच्या आवडीचा PSK निवडा.
पायरी २: नमूद केलेल्या उपलब्ध तारखांमधून सोयीस्कर स्लॉट निवडा. तेथे, अर्जदाराने उपलब्ध तारखेवर आधारित PSK निवडणे आवश्यक आहे.
पायरी 3: कॅप्चा कोड एंटर करून तुमच्या अपॉइंटमेंट स्लॉटची पुष्टी करा.
पायरी 4: पुढे, ‘पैसे द्या आणि भेट बुक करा’ (‘Pay and Book the Appointment’) निवडा
पायरी 5: अर्जाचे तपशील जसे की ARN, नाव, अर्जाचा प्रकार, भरावी लागणारी रक्कम, संपर्क क्रमांक आणि भेटीची तारीख प्रदर्शित केली जाईल.
पायरी 6: तुम्ही ऑनलाइन पेमेंट करणे निवडले असल्यास, तुम्हाला पेमेंट गेटवेवर रीडायरेक्ट केले जाईल.
तुमच्या पैशावर यशस्वीपणे प्रक्रिया झाल्यानंतर तुम्हाला अपॉइंटमेंट नंबर आणि पुष्टीकरण मिळेल. एसएमएसद्वारेही माहिती शेअर केली जाईल. अर्जाची पावती कागदावर कॉपी करा. आज, सर्व PSK द्वारे SMS देखील नियुक्तीचा पुरावा म्हणून स्वीकारला जातो.
जर, एकाच अपॉइंटमेंट/अर्ज/ARN साठी अनेक पेमेंट केले गेले, तर जास्तीची रक्कम RPO द्वारे परत केली जाईल. पासपोर्ट अपॉइंटमेंट मूळ भेटीच्या तारखेपासून वर्षभरात दोनदा पुन्हा शेड्यूल केली जाऊ शकते. तथापि, तुमची भेट चुकल्यास, तुम्ही भेटीची वेळ पुन्हा शेड्युल करू शकत नाही.
नियोजित भेटीच्या दिवशी, तुमच्या मूळ कागदपत्रांसह प्रादेशिक पासपोर्ट कार्यालय किंवा पासपोर्ट सेवा केंद्रात जा आणि कागदपत्रे तपासून घ्या.
कागदपत्राच्या यशस्वी पडताळणी नंतर तुमचा अर्ज हा तुमच्या ऍड्रेस च्या पोलीस पडताळणी साठी पाठवला जाईल.
पोलीस पडताळणी मध्ये जे कागदपत्रे तुम्ही पासपोर्ट केंद्रावर दाखवले तेच पोलीस वेरिफिकेशन मध्ये दाखवायचे.
पोलीस पडताळणी पूर्ण झाली कि तुमचा अर्ज जिल्याच्या SP ऑफिस ला पाठवला जाईल. तिथून पडताळणी पूर्ण झाली कि तुमचा पासपोर्ट एक-दोन आठवड्यात तुमच्या दिलेल्या पत्त्यावर येऊन जाईल.
तुम्हाला हा लेख कसा वाटला नक्की सांगा.
